Algemeen

Schoolbibliotheek inzetten voor actieve leesbevordering

26.07.13

Leesplezier wordt steeds belangrijker gevonden. Het is de meeste leerkrachten nu wel duidelijk dat je er alleen met technisch lezen, begrijpend lezen en studerend lezen niet komt. Leerlingen moeten op de basisschool al echte lezers worden. Dan moet je bewust investeren in leesplezier.

VOOR WIE
Dit artikel richt zich op het basisonderwijs in Nederland. Het wil directies, leescoördinatoren en in leesbevordering geïnteresseerde leerkrachten duidelijk maken hoe een goede schoolbibliotheek kan bijdragen tot betere leesprestaties van de leerlingen.

LEESPLEZIER
Lezen heeft een prominente plek in het basisonderwijs. De school is de plek waar kinderen leren lezen en als het even kan lezers-voor-het-leven worden. Toch is voor een groeiend aantal kinderen lezen geen vanzelfsprekende bezigheid meer. Uit onderzoek is gebleken dat het met de leesvaardigheid van Nederlandse kinderen wel goed zit, maar dat ze er geen plezier (meer) aan beleven (1). De schoolbibliotheek is een onmisbare voorziening om leesplezier te vergroten. Bij lezen in de klas (Technisch Lezen, VTL en Begrijpend Lezen) ligt de nadruk vooral op leesvaardigheid. In de bibliotheek kan de nadruk geheel op leesplezier gelegd worden.

SCHOOLBIBLIOTHEEK – de gangbare praktijksituatie
De schoolbibliotheek is de centrale plek binnen de school waar leerlingen leesboeken en informatieboeken kunnen vinden. De collectie wordt vooral gebruikt voor vrij lezen (stillezen) of het maken van een werkstuk of spreekbeurt.

Eén van de leerkrachten heeft de schoolbibliotheek in haar takenpakket. Vaak is dit de leescoördinator, die zich met de planning en het beleid rondom de bibliotheek en leesbevordering bezighoudt. De leescoördinator heeft daarvoor een opleiding gevolgd, zoals Open Boek (2). Omdat het een taak is en geen functie, is de tijd die in de schoolbibliotheek wordt gestopt, beperkt.

De collectie is een allegaartje van gekregen en gekochte boeken. In de loop van de jaren loopt het aantal op en raken de planken (over)vol. Het lijkt alsof de gedachte overheerst dat een goede bibliotheek veel boeken moet hebben, hoe meer hoe beter. Dit is niet zo. De school kan beter een paar boeken hebben die goed aansluiten bij haar eigen leerlingenpopulatie, dan een kast vol boeken, die niemand leest.

EEN STIMULERENDE LEESOMGEVING
Kinderen komen niet-lezend de basisschool binnen en verlaten na groep 8 de school met een leesvaardigheid-voor-het-leven. Dat is een enorme ontwikkeling! Boeken die aansluiten bij interesses en talenten van een kind versterken die leesontwikkeling. Die boeken staan in een goede schoolbibliotheek, maar komen daar niet vanzelf. Daar is van tevoren over nagedacht en daar zijn gezamenlijk keuzes in gemaakt. De school weet waar de interesse van haar leerlingen naar uitgaat, en schaft ook voor leerlingen met unieke talenten boeken aan. Het aanbod van kinderboeken is enorm, er is echt voor ieder kind wel een boek te vinden dat bij hem/haar past. Maar daar is dan wel kennis van het aanbod voor nodig. Het draait allemaal om het creëren van een stimulerende leesomgeving, een schoolbibliotheek nieuwe stijl.

SCHOOLBIBLIOTHEEK NIEUWE STIJL
In 2010 werd de term “schoolbibliotheek nieuwe stijl” gelanceerd. (3) Met “schoolbibliotheek nieuwe stijl” bedoelt men een schoolbibliotheek met een actuele en gevarieerde collectie, die ondersteund wordt door een professionele bibliotheekmedewerker, geborgd in het beleid van de school. Inmiddels wordt voor schoolbibliotheek nieuwe stijl ook wel de term bibliotheek-op-school gebruikt.

SCHOOLBIBLIOTHEEK OF BIBLIOTHEEK OP SCHOOL?
Wat is het verschil tussen een schoolbibliotheek en een bibliotheek op school? De schoolbibliotheek wordt pas een bibliotheek op school als er samengewerkt wordt met een professionele bibliotheekmedewerker èn er beleid is gemaakt voor een structurele, doorlopende lijn van leesbevordering met gebruikmaking van de collectie.
Deel bericht
(advertentie)
(Advertentie)
(Advertentie)