Leerlingen en ouders van het VMBO Maastricht houden hun hart vast voor de examens die voor de deur staan. Met het examendebacle van vorig jaar vers in het geheugen vertrouwen zij niet op een goede afloop. De school verzekert dat een tweede crisis beslist niet aan de orde is.

Hoe toekomstbestendig is het examen? Er zijn goede argumenten voor het handhaven van het huidige examen. Tegelijkertijd dringen critici aan op aanpassingen. In een nieuwe literatuurstudie gaan vijf onderzoekers in op de argumenten voor en tegen het huidige examen.

Blokken, stressen, slagen. Het is meestal in die volgorde dat middelbare scholieren hun loopbaan in het VO afronden. Over de allerlaatste fase, de centrale examens, gaat de documentaire van filmmaakster Sharon Kromotaroeno. Kromotaroeno maakte de korte film in opdracht van ThiemeMeulenhoff, ter ere van het 40-jarig bestaan van de Examenbundel.

Het is feest bij Examenbundel van uitgever ThiemeMeulenhoff. Leerlingen gebruiken de Examenbundels al 40 jaar op rij om te slagen voor hun eindexamen. ThiemeMeulenhoff viert dit jubileum met een Examenbustour waarmee Tim Hofman op 10 en 11 april langs verschillende scholen gaat. Ook gaat op 15 april de documentaire ‘Blokken, stressen, slagen’ in première.

Deze week starten de beroepsgerichte praktijkexamens voor vmbo-leerlingen in de basisberoepsgerichte (19.000 ll.), kaderberoepsgerichte (31.000 ll) en gemengde leerwegen, alsook de digitale centrale examens algemene vakken basis en kader. Dit jaar doen 112.663 vmbo-leerlingen centraal examen. Daarvan bijna 63.000 vmbo'ers de leerwegen gemengd en theoretisch.

Naast de verplichte vakken Nederlands, Engels en maatschappijleer kozen vwo-leerlingen die in 2017 slaagden voor hun examen het vaakst voor scheikunde, de havo-geslaagden voor wiskunde A. De gekozen vakken hangen voor een groot deel samen met de keuze voor een profiel. Duits was de meest gekozen tweede vreemde taal. Dit blijkt uit een onderzoek van het CBS op de examendata van 2016/’17.

Deze week leggen voor het eerst 14 havo-leerlingen schriftelijk examen Chinees af. Dat meldt Nuffic, die het scholennetwerk Chinese Taal & Cultuur beheert. Er worden havo-examens Chinees afgenomen op het Wolfert Tweetalig in Rotterdam en het Kandinsky College in Nijmegen.de examenleerlingen moeten kunnen aantonen dat zij Chinees kunnen lezen, spreken, luisteren en schrijven.

Devon Diercks (21) was een luie scholier; de eerste vijf jaar van het vwo ging hij nét over. In zijn examenjaar leerde hij de hoogste cijfers te halen voor zijn eindlijst. Hij schreef het op in zijn Handleiding tot slagen havo/vwo. Vrees niet, examenkandidaten. Het is nog niet te laat om glansrijk je diploma te halen, ook al zijn je cijfers tot dusver niet briljant.

Bij ons stromen relatief veel leerlingen door vanuit het vmbo richting havo en vwo. De helft van de kinderen komt uit een sociaal-economisch zwakker milieu, veel van hen zijn migrantenkinderen. Dat betekent een extra focus op taal. En ja, dan kan het zijn dat leerlingen er soms een jaartje langer over doen. Wij vinden dat overigens helemaal niet zo erg. Als je er uiteindelijk maar komt

Onderwijsminister Slob wil dat er een formeel afrondingsmoment komt van de schoolexamens in het VO. Dat moet een nieuw examendebacle zoals bij VMBO Maastricht voorkomen. De minister gaat hierover in gesprek met onder andere de VO-raad. Hij verwacht later dit jaar de Tweede Kamer te kunnen informeren over de verdere uitwerking van deze maatregelen.

Een vwo-leerling van het Revius Lyceum die bij de rechter bezwaar had gemaakt tegen de beoordeling van haar examen management en organisatie is definitief gezakt op één tiende punt. De school hoeft het examen van de leerling niet opnieuw te beoordelen, zo oordeelde de rechtbank Utrecht afgelopen vrijdag.

Waar het feitelijk om gaat bij toetsen is: Goed onderwijs. En de term ‘goed onderwijs’ komt in dat hele rapport twee keer voor.” We moeten dus éérst met elkaar de discussie voeren: wat is goed onderwijs, wat is de rol van de professional en wat is dan goed toetsen?

Scholen hebben te weinig grip op de schoolexamens. Zo schiet de kennis van docenten en examensecretarissen over de examinering tekort. Als er fouten worden gemaakt, is de kans klein dat iemand ze opmerkt en tijdig corrigeert. Daardoor valt een nieuw examendebacle zoals bij VMBO Maastricht niet uit te sluiten.

Middelbare scholen moeten meer aandacht besteden aan de kwaliteit van schoolexamens. Zo moeten er examencommissies komen, adviseert de Commissie Kwaliteit Schoolexaminering. Ook zouden de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de examencommissies wettelijk vastgelegd moeten worden. Nu heeft nog maar een kwart van de scholen zo'n examencommissie.

Minister Slob en de inspectie konden deze zomer niet anders dan de centrale eindexamens van het VMBO Maastricht ongeldig verklaren. Dat zei Slob vrijdag in reactie op een reeks rapporten over het examendebacle. We hadden geen andere mogelijkheid dan aan de noodrem te trekken, aldus Slob.De Auditdienst Rijk is het niet eens met de inschatting van Slob.

De eindexamens van 2019 lijken nog ver weg. Toch is het belangrijk nu al afspraken te maken. Maatregelen kun je dan tijdig voorbereiden, en correctoren krijgen de ruimte hun werk goed te doen. De adviestabel voor de examens is weer beschikbaar. Een belangrijk aandachtspunt is te zorgen dat het na te kijken examenwerk tijdig bij de tweede en weer terug bij de eerste corrector is.

De onafhankelijke adviescommissie onder leiding van mevrouw Geert ten Dam is gevraagd een landelijk representatief beeld te krijgen van de kwaliteitsborging van de schoolexaminering in het VO, en waar nodig aanbevelingen te doen voor verbetering van de processen rond schoolexamens. De enquête onder vestigingen voor VO vormt één van de onderdelen van het onderzoek.

Onderwijsminister Arie Slob schrijft woensdag in een brief aan de Tweede Kamer dat de onderzoeken naar de kwaliteit van scholen van Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO) langer dan gepland op zich laten wachten. "De oorzaak is dat er nieuwe signalen zijn binnengekomen die tot aanvullend onderzoek leiden."

De schoolleiding en docenten van VMBO Maastricht hielden zich niet aan de regels voor school- en eindexamens, concludeert de Inspectie van het Onderwijs. Het gaat om tekortkomingen bij het zelf vastgestelde Programma van Toetsing en Afsluiting en de regels uit het examenreglement. Ook de regels uit het wettelijke Eindexamenbesluit werden niet gevolgd.

Een nieuwe lichting eindejaars ondervindt nog altijd hinder van het examendebacle. 160 van de 316 huidige vierdejaars-leerlingen van VMBO Maastricht moeten de komende tijd een of meerdere onderdelen van het PTA inhalen. Het gaat deels om toetsen die tijdens het derde jaar klassikaal niet zijn aangeboden en deels om opdrachten die door leerlingen individueel zijn gemist.